Wat zijn paradigma's?

De wereld is niet zoals hij is maar zoals we denken dat hij is. Verschillende theorieën zijn het er op hun eigen manier over eens dat de wereld gevormd wordt door de waarnemer. Een belangrijke uitspraak van Einstein hierin is: 'Bestaat de maan wel als er geen waarnemer is die hem kan waarnemen?' Hier komt het woord subjectief vandaan. De objectieve werkelijkheid wordt vervormd door een subject (waarnemer). Het subject filtert de bestaande informatie in een bestaande situatie en reageert op basis van deze informatie. Echter de informatie die wordt opgenomen, is bij iedereen verschillend. Dit alles heeft te maken met een paradigma.

Een paradigma is een denkmodel, een verzameling van regels, procedures, uitgangspunten, overtuigingen die twee dingen behelst: (1) zij definieert grenzen of geeft ze aan; en (2) zij schrijft voor hoe er binnen de grenzen gehandeld moet worden om succesvol te zijn.

Om het wat makkelijker te maken, kun je het verhaal van Marlies lezen.

Marlies is 33 jaar en heeft sinds een aantal jaren flink wat last van pijnen in haar lichaam. Deze pijnen zijn voornamelijk gelokaliseerd rond haar maagstreek. Sinds het ontstaan van deze pijnen heeft zij diverse specialisten bezocht die allen hun eigen visie over de afkomst van de pijnen. Echter na een lange zoektocht heeft zij zonder resultaat nu nog steeds last van haar pijnen.

Tijdens haar zoektocht is zij op consult geweest bij een specialist in het ziekenhuis. Deze vertelde haar dat zij haar eetpatroon diende aan te passen. Als zij dit maar lang genoeg deed dan zouden de pijnen zich vanzelf oplossen. Na een half jaar een bepaald dieet te hebben gevolgd, zag Marlies in dat dit niet de oplossing voor haar probleem was. Daarop volgend is zij door de huisarts doorgestuurd naar een psycholoog. Deze gaf te kennen dat haar probleem niets met haar fysieke toestand te maken heeft, maar eerder met haar psyche. Deze stelde een behandelingswijze voor om door middel van psychoanalyse terug te gaan in het verleden om zodoende er achter te komen wat er in het verleden zich heeft voorgedaan. Na diverse gesprekken bleken er inderdaad een aantal zaken in het verleden gebeurd te zijn waar Marlies nu nog last van heeft. Zij was zeer blij met de bewustwordingen en de toepassingen ervan in haar eigen leven. Echter na diverse gesprekken bleven de pijnen in haar maagstreek nog steeds actief.
Marlies begon moedeloos te worden want de pijn werd steeds erger en erger. Een vriendin van Marlies zag haar de pijn verbijten en adviseerde haar om eens een alternatieve behandeling te kiezen. Hier was Marlies niet echt mee bekend maar zij wilde er alles aan doen om van haar pijn af te komen. Zo kwam zij in contact met een shiatsu therapeut. Na een intakegesprek en eerste behandeling wist de therapeut direct waar het probleem zat. Hij zei: “Marlies je energiebanen worden geblokkeerd waardoor er niet genoeg Qi naar je maag doorstroomt. Met 5 behandeling heb ik je van je pijnen afgeholpen.” Marlies was hier euforisch over want de behandeling voelde goed. Zij had dan wel nog wat steken maar de pijn was stukken minder. Na 5 behandelingen, die Marlies wel krachtiger en vitaler maakten, bleef de pijn toch bestaan.

Hoewel de Marlies haar probleem tot op heden nog steeds niet is opgelost, hebben de specialist in het ziekenhuis, de psycholoog en shiatsu therapeut een ding gemeen. Door hun opgebouwde expertise hebben ze alle drie hun eigen visie, ideeën, overtuigingen over hoe het probleem van Marlies verholpen dient te worden. Het beeld dat zij van de symptomen hebben, maakt dat ze kiezen voor een bepaalde behandeling. De reden hiervoor is hun paradigma.

Zowel de specialist in het ziekenhuis, de psycholoog en shiatsu therapeut hebben allen hun eigen paradigma op basis van hun opgedane ervaringen en eerder gemaakte (bewust of onbewuste) keuzes in hun leven. Alle drie hebben zij hun eigen vakgebied dat voldoet aan regels, uitgangspunten en overtuigingen waardoor ze niet anders kunnen om de pijnen van Marlies via een bepaalde wijze te beoordelen. Dit doen ze op basis van hun eigen paradigma. Doordat de specialist in het ziekenhuis, de psycholoog en shiatsu therapeut hun eigen paradigma hebben ontwikkeld, bekijken ze het probleem van Marlies binnen de grenzen van deze paradigma’s. Hierdoor krijgen ze een bepaalde kijk op werkelijkheid, die dus subjectief is.